AB Limanlarında görev yapan ÖGG’ nin eğitimleri

 

ISPS CODE kapsamında Avrupa limanlarında çalışan liman güvenlik görevlileri’ nin özel güvenlik temel eğitimi ihtiyaçlarına yönelik CoESS ( The Confederation of European Security Services) yaklaşımı.

Avrupa Birliği ülkeleri, kendi özel güvenlik yasalarını düzenleyerek özel güvenlik uygulamaları konusunda kriterler belirlemişler ve bu faaliyetlerin icrası için de kendi resmi makamlarınca tanımlanmış kurum/kuruluş / şirketleri yetkilendirilmişlerdir.

Bu konunun başlangıç noktalarından biri de; özel güvenlik görevlilerinin temel eğitimlerinin; hükümetler tarafından ya da resmi olarak yetkilendirilmiş eğitim kurumları tarafından verilmesidir. Özel güvenlik görevlileri temel eğitimleri, müfredatlara bağlı olarak; sağlık ve emniyet tedbirlerini, çatışma yönetimi, müşteri ilişkileri ile iletişim konularının yanı sıra ilk yardım ve diğer zorunlu bazı bilgi ve eğitimleri de içermektedir.

Eğitime alınacak/tefrik edilecek özel güvenlik personeli için bir diğer önemli bir kriterde bu kişilerin geçmişteki suç kayıtlarıdır.

Burada amaçlanan; özel güvenlik personelinin görevlerini icra ederken donanımlı olmalarına ve temel angajman kurallarına aşina olarak işini yapmasına imkan sağlamaktır. Bu sayede bir bütün olarak topluma hizmet yönünde halkın beklentisini de karşılanmış olacaktır.   

Özel güvenlik personelinin temel güvenlik eğitimlerine ilaveten, örneğin alışveriş merkezleri, havaalanları, limanlar gibi yapacağı görev yerlerine  ve çalıştığı alana bağlı; özel olarak alması gereken pek çok ilave eğitim de mevcuttur. Bu tip sahalarda özel güvenlik hizmeti ifa edebilmek için, her ne kadar devletlerin milli programları dahilin de olsa da, pek çok ilave eğitimi alma zorunluluğu ayrıca yasalarla da belirlenmiştir.

ISPS CODE İLE UYUMLU SAHALAR ( AB  EU 725/2004 )

IMO( International Maritime Organization ) uygulamaları kapsamında Avrupa Birliği, gemi ve liman güvenliğine yönelik bir dizi tavsiye ve düzenleme yayımlamıştır. Avrupa Birliğinin EU 725/2004 sayılı düzenlemesi içersinde yer alan  bu hususlar; SOLAS (Safety Of Live At Sea) ve ISPS CODE( International Ship and Port Facility Security  Code)  gibi uluslar arası anlaşmalar kapsamındadır.

ISPS CODE ve AB EU 725/2004 sayılı Avrupa Birliği düzenlemesi; hükümetler, denizcilik şirketleri ve liman otoriteleri için çok detaylı güvenlik ihtiyaçlarını kapsamaktadır. Bu düzenlemeler ayrıca; yük transferi, yasadışı göç ile savaş ve terörist ataklara karşı bir dizi tedbiri de içermektedir.

ISPS CODE ve AB EU 725/2004 SAYILI DÜZENLEMEYE TABİ SAHALARDA ÇALIŞAN ÖZEL GÜVENLİK GÖREVLİLERİ:

CoESS; Avrupa Birliği ülkelerindeki limanlarda; özel güvenlik personelinin temel eğitim almaksızın sadece ISPS CODE eğitimini alarak AB EU 725/2004 ile uyumlu sahalarda çalışan güvenlik personelinin durumlarını takip etmekte; ayrıca ülkeler bazında karşılaşılan sorunları da yakinen izlenmektedir.

Özel güvenlik personelinin temel eğitimi almadan sadece ISPS CODE eğitimi alarak liman güvenlik görevlisi olarak çalışanlarının pek çok sebebi vardır. Bazı ülkelerde milli yasal düzenlemelere bağlı olarak, özel güvenlik personeli İçişleri ya da Adalet Bakanlığı kontrolü altında çalışırken, limanlardaki özel güvenlik personeli liman İdaresi, Ulaştırma Bakanlığı gibi farklı birimlerin ya da otoritelerin kontrolünde hizmet vermektedir. Ayrıca limanlardaki özel güvenlik personeli milli özel güvenlik düzenlemelerine de tabii olmadan çalışabilmektedirler. Bu husus da ilgili ülkelerin milli özel güvenlik düzenlemelerinde tanımlanan temel güvenlik eğitiminin liman güvenlik personeli için mutlaka uygulanması gerekmediği manasına gelmektedir.

Havaalanları güvenliğinde uygulandığı üzere, temel ve ayrıntılı Avrupa Birliği düzenlemeleri ile liman güvenliği için de benzer çalışmaların yapılabileceği kanaati mevcuttur. Bu düzenlemeler sonrası ulaşılan sonucun  “ genel “ güvenlik sektöründeki uygulamalarından farklı olabileceği yönündedir. Ancak yine farklı otoriterce icra edilen uygulamalarda taraflar arasındaki koordine eksikliklerinin güvenlik zafiyetlerine sebep olabileceğine işaret edilmektedir. Yasalarda tanımlanmış özel güvenlik faaliyetlerinden sorumlu olan İçişleri veya Adalet Bakanlıklarının kendi ülkelerine özel veya AB düzenlemeleriyle detaylandırılmış şekilde yönetilen bu tip güvenlik uygulamaları süreçleri için temel güvenlik eğitimi uygulaması konusunda karar tesis etmelerinin uygun olacağı konusunda hakim düşünce vardır.

CoESS temel eğitim almaksızın ilgili sahalarda sadece özel eğitim alarak güvenlik görevlisi istihdamı uygulamasına karşıdır. CoESS ’e göre; herhangi bir özel güvenlik görevlisi, genel bir sahada, havaalanında, limanda veya başka bir özel bölgede dahi çalışıyor dahi olsa başlangıç yani temel güvenlik eğitimlerini başarıyla tamamlamış olmalıdır. İlave özel eğitim ihtiyaçları, ISPS CODE eğitimi gibi, tek başına kurslar şeklinde olmamalı; başlangıç ve temel güvenlik eğitimini takip eder şekilde ilaveten olmalıdır.

Başka bir deyişle; pek çok Avrupa ülkesi, limanlarda çalışan özel güvenlik personelini her nasılsa ulusal özel güvenlik düzenlemelerinin dışında çıkartılmaktadır ki ;CoESS; bu uygulama ile ISPS CODE–AB EU 725/2004 uyumlu sahalarda çalışan özel güvenlik personelinin eğitim seviyelerini çok ciddi şekilde düşüreceğini ve sonuçların vahim olacağı hususuna dikkat çekmektedir.

Konuya ilişkin olarak Norveç ve İsveç’teki uygulamalara bakarsak;

NORVEÇ :

16 Temmuz 2009 da özel güvenlik uygulamalarındaki değişiklik tasarısı parlamentodan geçmiştir.  Buna göre ISPS CODE- AB EU 725/2004 uyumlu sahalarda çalışan güvenlik personelinin sadece ISPS CODE eğitimi alacağı, temel özel güvenlik eğitimi almayacağı yönündedir.

İSVEÇ :

01 Ocak 2010 da alınan kararlar ile ISPS CODE- AB 725/2004 uyumlu sahalarda görev yapan güvenlik personelinin sadece ISPS CODE eğitimi almalarını yeterli olması temel güvenlik eğitimi almalarına gerek olmadığı konusu uygulamaya konulmuştur.

TEMEL ÖZEL GÜVENLİK EĞİTİMİNİN ÖNEMİ

Başlangıçtan itibaren, temel özel güvenlik eğitimi CoESS tarafından önemsenmiştir. Eğitimin sürekli gelişimi; çalışanların performanslarını, kalite standartlarını, profesyonelliği arttırmakta ve aynı zamanda özel güvenlik sektöründeki çalışmaları hep ileriye taşıyan temel bir bileşen olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

CoESS ve üyesi federasyonlar; profesyonel bir yaklaşımla, müşterilere yüksek kalitede hizmeti aynı zamanda eğitimli özel güvenlik personeli ile sunmayı hedef olarak belirlemişlerdir.

Özel güvenlik sektöründe çalışan herkesin en azından temel özel güvenlik eğitimi alması, görevlerini yaparken daha yetkin olmalarını sağlayacaktır. Bu bağlamda özel güvenlik görevlilerinin eğitimlerinin yükseltilmesi çok önemlidir. Bu husus temel eğitim seviyesini zorunlu kılmakta ve tüm Avrupa çapında kabul edilebilir standartlarda özel güvenlik görevlileri yeterliğini karşılayabilecek bir çerçevede düzenlenmeyi dikte etmektedir.

Bahse konu temel özel güvenlik eğitimine ilave olarak, ISPS CODE ile uyumlu sahalar gibi hassas ortamlarda ISPS CODE gibi sınıflandırılmış eğitimler zorunlu kılınarak eğitim seviyesi hedeflenen seviyeler çıkarılmalıdır. Bu tip özel eğitimler özel güvenlik personelinin sahip olduğu temel beceri seviyesinden daha ayrıntılı tanımlanmış ileri bir düzeye çıkmasına, ufkunu genişletmesine ve de uzmanlaşmasına da imkan sağlayacaktır.

Profesyonellik ve doğru hizmet seviyesinde eşitliğine özen göstererek sadece para üzerine kurulmamış olan bu dostça rekabet, tek bir milli pazar içinde dahi olsa özel güvenlik sektöründe faaliyet gösteren tüm şirketler için yüksek kalitede eğitime bağlı olarak aynı kurallar çerçevesinde ve aynı maliyetleri ifade etmesi bakımından önem arz etmektedir. Belirlenmiş yüksek kaliteli eğitim standartlarından taviz verilmemeli ve bu şartlar korunmalıdır. Şirketler özel güvenlik eğitimlerine yaptıkları yatırımlar nedeniyle kazançlarını artırmalı ama bu hususlar istismar edilmemelidir.

Temel güvenlik ihtiyaçları ve prensipler 1999 yılında yayınlanmış olan Avrupa mesleki eğitim kılavuzunda vurgulanmış, Avrupa bölgesel sosyal diyalogu çerçevesinde Avrupa Birliği içerisinde detaylandırılmış ve ulusal düzeyde uyarlanacak şekilde özel güvenlik görevlilerinin tabii olacağı asgari eğitim ihtiyaçları çerçevesinde AB Komisyonu tarafından onaylanmıştır. Bu prensipler aynı zamanda CoESS ve Avrupa özel güvenlik sistemi içerisinde de ifade  edilmektedir.

CoESS ayrıca ISPS CODE kapsamında bir liman özel güvenlik personeli eğitim kılavuzu geliştirilmiştir. Bu kılavuzun amacı üye devletlere Avrupa çatısı içerisinde ulusal mevzuatlara kolaylıkla uyarlanabilen operasyonel şekilde ve ISPS CODE ile uyumlu sahalarda çalışacak özel güvenlik görevlilerine bir katkı sağlamak ve nitelikli özel güvenlik personellerinin yetişmesi imkan yaratmaktır.

CoESS; Avrupa komisyonu ve Avrupa kurumları ( enstitüleri ) gibi oluşumlar içinde yer alarak Avrupa özel güvenlik sektörünün tamamında temel özel güvenlik eğitimini desteklemektedir. Bu bağlamda ISPS CODE uyumlu sahalarda çalışacak özel güvenlik görevlilerinin de bu eğitimlerden geçirilmiş olması hususunda kararlılığını sürdürme